Ne kadar öz farkındalık sahibisiniz?

10 Ocak 1960'de McArthur Wheeler adlı kişi, gündüz saatlerinde, cesurca, gizlenme ihtiyacı bile duymadan iki banka soygunu gerçekleştirmiş. Basında çıkan haberlere göre 1,68 cm boyunda ve 122 kg ağırlığındaki bu sahış kendini gizleyebilecek tipte birisi değilmiş. Kimliğini gizleme  ihtiyacı bile duymadan içeriye girmiş ve güvenlik kameralarına gülümsemiş. Saat 11.00 itibariyle resimleri haber sayfalarını süslemiş. Verdiği ifade ise herkesi şaşkına çevirmiş.

-Yüzüme limon suyu sürmüştüm.

Başarısız soygun girişimi sırasında gözlerini ve yüzünü yakarak, kendinden emin bir şekilde limon suyunun kendisini bu suçtan gizleyeceğine inanıyormuş. İfadesinde bunu iki arkadaşından öğrendiğini hatta, girişimde bulunmadan önce bunu güvenlik kamerasıyla test ettiğini söylemiş. Görüntüyü kontrol ettiğinde kendisini görmediğini iddia etmiş. Muhtemelen Wheeler ya kamerayı farklı bir yöne çevirdi ya da kayıt sonradan bozulmuştu.

Wheeler'ın bu davranışı Cornell Üniversite'sinden psikoloji profösörü  David Dunning'ın çalışmalarına  ilham olmuş. Dunning ilginç bir şekilde Wheeler'da salaklık ve kendine güven kombinasyonuna rastlamış. Bu sonuç profösörü öğrencisi Justin Kruger'la birlikte öğrenciler üzerinde kendi kabiliyet ve yeteneklerini idrak etmelerine yönelik test yapmaya itmiş. Buldukları sonuç ise beceriksiz kimselerin çoğu zaman kendilerine fazla güvendiği gerçeği imiş. Aynı zeka geriliği onları hem beceriksiz yapıyor hem de  bunu anlamalarına da engel oluyordu. Bu olgu dünyada Dunning Krueger efekt olarak bilinir. Zeki insanlar ise aksine, eksikliklerinin ve yeteneklerinin bilincinde olan kişilerdir. Kendilerini ara sıra yargılamaktan çekinmezler. Bazen başarısız olduğunu ve yapılan işlerin zorluklarını dahi kavramak zeki insan olmanın göstergelerindendir.